BOQ คืออะไร เกี่ยวข้องกับการสร้างบ้าน – งานก่อสร้างอย่างไร

ปัญหาที่มือใหม่สร้างบ้านหลังแรกพบเจอได้บ่อย คือ ราคาประเมินก่อสร้างบานปลาย ไม่เป็นไปตามงบประมาณที่จ่ายจริง ผู้รับเหมาไม่ได้ดำเนินการก่อสร้างตามลักษณะที่ตกลงร่วมกัน ส่วนใหญาอาจเป็นเพราะการจ้างงานคนรู้จัก คนสนิท การตกลงปากเปล่าที่ไม่สามารถการันตีถึงความสำเร็จ และความสมบูรณ์แบบของบ้านได้ ดังนั้น การแบ่งงวดงาน การทำสัญญาร่วมกันจึงเป็นสิ่งสำคัญที่เจ้าของบ้านไม่ควรละเลย สาระอสังหา เจาะลึกรายละเอียดงานก่อสร้าง BOQ คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร ซึ่งคำตอบเหล่านี้เองจะเข้ามาช่วยส่วนการวางแผน การจ้างงาน ผู้รับเหมา/ผู้รับเหมาช่วง การก่อสร้างที่เป็นไปตามกระบวนการได้มากที่สุด

BOQ คืออะไร?

BOQ (Bill Of Quantities) คือ เอกสารที่แสดงรายการประมาณราคาวัสดุ และค่าแรงในการก่อสร้าง รวมถึงค่าดำเนินการต่าง ๆ และกำไรของผู้รับเหมาในการก่อสร้างบ้านหรืออาคารหลังนั้น ๆ โดยมีรูปแบบเป็นตารางแสดงรายการ ค่าใช้จ่ายที่ชัดเจนตามหมวดหมู่ต่าง ๆ เช่น งานโครงสร้าง งานสถาปัตยกรรม งานระบบไฟฟ้า – สื่อสาร งานระบบสุขาภิบาล ระบบปรับอากาศ – ระบายอากาศ เป็นต้น ซึ่งจะมีใบสรุปราคางานก่อสร้างแต่ละงานในใบสรุปราคารวม

BOQ ได้รับมาจากใคร?

ในกรณีแบบก่อสร้างที่มีรายละเอียดโครงสร้าง สถาปัตยกรรม และงานระบบครบถ้วน โดยส่วนใหญ่สถาปนิกจะเป็นผู้ให้คำแนะนำ และจัดเตรียมเอกสารในการจัดทำ BOQ ตามระบุในสัญญาให้

ตัวอย่างแบบใบ BOQ

ตัวอย่างแบบใบ BOQ จากกรมการปกครองส่วนท้องถิ่น คลิก

หมายเหตุ : หากเป็นเอกสาร (BOQ) จากผู้รับเหมารายย่อย อาจไม่ได้ระบุรายละเอียดของรุ่น สี ยี่ห้อ แต่จะอ้างอิงตามมาตรฐานสินค้าราคากลาง ที่มีราคาเป็นค่าเปรียบเทียบมาตรฐานแบบเทียบเท่ากัน เช่น ฝักบัวราคา 600 บาทต่อหน่วย ส่งผลให้การก่อสร้างจริงสามารถปรับเปลี่ยนชนิดรุ่นที่มีราคาสอดคล้องกับรายการสินค้า ซึ่งในกรณีที่ราคาเกินเจ้าของบ้านต้องชำระค่าส่วนต่างด้วยตัวเอง ดังจะเห็นได้ว่าการพูดคุย และตกลงร่วมกับผู้รับเหมาให้ละเอียดนั้นเป็นสิ่งสำคัญ

BOQ มีความสำคัญอย่างไร จำเป็นต้องทำหรือไม่?

1. ยื่นขอสินเชื่อกับสถาบันการเงิน (ธนาคาร) ผู้ที่ต้องการกู้ซื้อบ้าน สามารถยื่นใบเสนอราคา (BOQ) ให้ธนาคารเพื่อประกอบการพิจารณาอนุมัติวงเงินสินเชื่อ
2. ใช้เป็นราคากลางในการเปรียบเทียบราคาก่อสร้างจากผู้รับเหมาแต่ละราย ซึ่งจัดทำในรูปแบบฟอร์มเปล่าให้ผู้รับเหมาสามารถกรอกราคาวัสดุ และค่าแรงในแต่ละรายการตามหมวดงานต่าง ๆ ที่ถอดปริมาณไว้
3. ช่วยควบคุมงบประมาณการก่อสร้างด้วยวิธีการปรับลด – เพิ่มปริมาณงาน เปลี่ยนวัสดุได้ตามความเหมาะสม สามารถใช้ในการจ่ายเงินตามงวดงานให้กับผู้รับเหมา โดยการแบ่งงวดงานตามรายการที่แสดงบน BOQ ช่วยให้ไม่สับสนต่อการจ่ายเงิน เพราะจ่ายตามงาน กระบวนการที่ทำตามจริงจนก่อสร้างบ้านเสร็จสมบูรณ์เป็นไปด้วยความราบรื่น
4. สามารถใช้เอกสารแสดงรายการนี้ ช่วยในการบริหารจัดการงานก่อสร้าง เพราะทำให้ทราบปริมาณ ราคาวัสดุที่ต้องใช้ในแต่ละขั้นตอน ส่งผลให้การวางแผนจัดซื้อ – จัดส่งวัสดุต่าง ๆ ได้ตรงตามวัน เวลาที่กำหนด ถือได้ว่าเป็นเอกสารสำคัญที่ควรมีประกอบการก่อสร้างบ้าน ไม่ว่าจะเป็นบ้านใหม่หรือแม้แต่งานปรับปรุง

ในอนาคตยังสามารถใช้เอกสาร (BOQ) เดิมได้หรือไม่

จากสถานการณ์เงินเฟ้อในปัจจุบันส่งผลให้ราคาสิ่งของต่าง ๆ วัสดุก่อสร้าง ราคาเหล็ก และค่าแรงมีการปรับเพิ่มสูงขึ้นกว่าในอดีตมาก ซึ่งก็เป็นเช่นเดียวกัน หากในอนาคตราคาสินค้าต่าง ๆ ถูกลง (ราคาตลาด) ก็อาจทำให้รายการสินค้า วัสดุก่อสร้างถูกลง จึงเป็นเหตุผลและที่มาของใบราคา BOQ ที่ไม่สามารถใช้อ้างอิงได้ตลอดไป เพียงแค่สามารถใช้เป็นเกณฑ์ในการประเมินเบื้องต้น แนะนำให้ทำการถอด BOQ ใหม่อีกครั้งเพื่อการประเมินราคาที่แม่นยำ

เมื่อได้ทราบความหมายของเอกสาร BOQ คือ อะไร ความสำคัญของเอกสาร และความเกี่ยวข้องกับการยื่นขอสินเชื่อกับธนาคาร แต่ในความเป็นจริงแล้วการก่อสร้างหน้างานอาจเกิดปัจจัยอื่นแทรกขึ้นมา เช่น ความต้องการเปลี่ยนแปลงวัสดุของเจ้าของบ้าน (ตกลงร่วมกับผู้รับเหมา) แต่ข้อดีของการถอดแบบ BOQ ก็ยังถือเป็นสิ่งที่ช่วยในการควบคุมงบประมาณได้มาก และยังป้องกันการถูกโกงราคาวัสดุก่อสร้างอีกด้วย