ที่งอกริมตลิ่งคืออะไร ซื้อขายได้หรือไม่ ใครเป็นเจ้าของ

ปัจจุบันการเริ่มต้นทำธุรกิจท่องเที่ยวหรือร้านอาหาร หากเริ่มจากการเลือกทำเลดี ที่ดินสวยก็ถือว่าเป็นข้อได้เปรียบอย่างหนึ่ง เพราะที่ดินติดภูเขา ที่ดินติดแม่น้ำ ลำธาร มีทางน้ำไหลผ่านจะช่วยให้ผู้ที่มาเยือนหรือลูกค้าได้สัมผัสกับธรรมชาติตามจุดประสงค์ของการทำธุรกิจ ซึ่งหากคุยในเรื่องของที่ดินติดแหล่งน้ำตามธรรมชาติแล้ว ในบางครั้งช่วงฝนตกมาก ก็อาจทำให้พื้นที่บางส่วนถูดน้ำกัดเซาะหายไปบ้าง กลับกันก็ยังมีกรณีที่ทรายหรือดินถูดน้ำพัดมาต่อขยายจนเกิด ‘ที่งอกริมตลิ่ง’ ส่วนนี้จะถือเป็นทรัพย์สินของใคร แล้วไปขอออกโฉนดได้หรือไม่ พร้อมข้อควรระวังก่อนซื้อ – ขาย ในบทความนี้มีคำตอบ

ที่งอกริมตลิ่งคืออะไร

ที่งอกที่ขยายออกไปจากขนาดที่ดินเดิม เป็นสิทธิของเจ้าของที่ดินตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1308 ที่ระบุว่า “ที่ดินแปลงใดเกิดที่งอกริมตลิ่ง ที่งอกย่อมเป็นทรัพย์สินของเจ้าของที่ดินแปลงนั้น” ขยายความที่งอกส่วนนี้ ที่ดินที่งอกจากตลิ่งไม่ใช่ที่งอกจากที่อื่นเข้าหาตลิ่ง แต่เป็นการงอกเองโดยธรรมชาติ และต้องเป็นที่ดินที่งอกสูงช่วงฤดูน้ำปกติจะท่วมไม่ถึง ซึ่งแตกต่างกับ ‘ชายตลิ่ง’ ที่น้ำจะท่วมถึงทุกปี

ความแตกต่างระหว่าง ‘ที่งอกริมตลิ่ง’ กับ ‘ที่ชายตลิ่ง’

ที่งอกริมตลิ่ง ใครเป็นเจ้าของ ฟ้องขับไล่ได้หรือไม่

การซื้อที่ดินติดแม่น้ำ หากปล่อยให้วันเวลาผ่านไป ก็เป็นไปได้ที่จะเกิดที่งอกจากโฉนด ตามประมวลกฎหมายมาตรา 1308 ประกอบกับมาตรา 144 ในเรื่องของส่วนควบของทรัพย์ หรือทรัพย์ตั้งแต่ 2 ชิ้นขึ้นไปมารวมกันโดยสภาพแห่งทรัพย์หรือโดยจารีตประเพณีแห่งท้องถิ่นเป็นสาระสำคัญในความเป็นอยู่ของทรัพย์นั้น ไม่สามารถแยกออกจากกันได้เว้นแต่จะทำลาย เจ้าของที่ดินเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ในส่วนควบนั้น ๆ หากมีผู้บุกรุก ผู้แอบเข้ามาใช้ประโยชน์ เจ้าของที่มีอำนาจฟ้องขับไล่ผู้บุกรุกส่วนนั้นได้

การออกโฉนดที่ดินงอกทำอย่างไร

ตามกฎหมายกำหนดเจ้าของที่ดินเดิมเป็นเจ้าของที่ดินที่งอกออกมา และเป็นเจ้าของโดยที่ไม่ต้องออกโฉนดเพิ่มเติมก็ได้ แต่ถ้าเมื่อไรที่ต้องการซื้อ – ขาย มีความจำเป็นที่จะขอออกโฉนด สามารถนำหลักฐานเกี่ยวกับที่ดินที่งอกริมตลิ่ง ยื่นเรื่องที่สำนักงานที่ดินเพื่อขอออกโฉนด

สำหรับใครที่ซื้อที่ดินไว้ ไม่ว่าจะประกอบธุรกิจ ทำการเกษตร หรือทำประโยชน์อื่น ๆ ก็สามารถยื่นขอออกโฉนดให้ตัวเองได้

เงื่อนไขการขอออกโฉนด ที่ดินงอก ให้เป็นสมบัติส่วนบุคคล

1. ผู้ปกครองท้องที่ร่วมเป็นพยานรับรองว่าที่ดินของเราไม่เป็นที่สาธารณะหรือที่หลวง/เขตหวงห้าม
2. สำนักการขนส่งทางน้ำรับรองว่าไม่มีสภาพเป็นทางน้ำที่ประชาชนใช้สัญจร
3. ลงระวางแล้วไม่ทับที่ดินแปลงอื่น
4. เป็นที่ดินตื้นเขินตามธรรมชาติเป็นที่งอกริมตลิ่ง

ข้อควรทราบก่อนซื้อ – ขายที่ดิน ที่งอกริมตลิ่ง

1. ซื้อ – ขายที่ดิน พร้อมที่งอก ต้องพิสูจน์แล้วทำการออกโฉนดก่อนถึงจะสามารถสร้างอาคารได้
2. ซื้อที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างริมน้ำ ดูแนวเขตการปลูกสร้างอาคารให้ดี
3. ที่งอกไม่มีโฉนดธนาคารไม่อนุมัติสินเชื่อและไม่ประเมินที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างให้
4. เขตคลองน้อยกว่า 10 ม. เว้นระยะร่น 3 ม. เขตคลองมากกว่า 10 เว้นระยะร่น 6 ม. แต่หากเขตคลองติดทะเลสาบเว้นระยะร่นสิ่งปลูกสร้าง 12 ม.

สำหรับใครที่ต้องการซื้อที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างติดลำธาร ริมน้ำ ไม่ว่าจะเพื่อการอยู่อาศัยหรือทำธุรกิจใด ๆ ข้อสำคัญควรตรวจสอบให้ดีว่าสิ่งปลูกสร้างอยู่ในที่ดินหรือลุกล้ำคลองสาธารณะ เพราะการสร้างอาคารนอกที่ดินในกรณีที่ยังไม่มีโฉนด ก็มีความหมายเป็นนัยว่ายังไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นที่งอกจริงหรือไม่ ส่งผลให้ทางผู้ประเมินหรือธนาคารปฏิเสธที่จะประเมินทรัพย์ หรืออาจประเมินให้แต่ไม่คิดรวมมูลค่าของอาคารที่คาบบนพื้นดินที่งอก

กำลังมองหาที่ดินทำเลดี ทำเลทอง ไม่ว่าจะชอบแบบติดริมน้ำ ใกล้ภูเขา เข้าในเมือง หรือนอกเมือง สาระอสังหาแนะนำ ดูที่อยู่ l DoTeeYou แหล่งรวมอสังหาริมทรัพย์ราคาจับต้องได้ หลากหลายประเภทให้เลือกทั่วเชียงใหม่ บริการครอบคลุมแบบ One Stop Service ช่วยตามหาบ้านและที่ดิน ในทำเลและราคาที่คุณต้องการ พร้อมให้ความช่วยเหลือด้านเอกสารสินเชื่อและเอกสารที่เกี่ยวข้องในทุกขั้นตอน