ทะเบียนบ้านหายแจ้งความหรือไม่ รีบใช้ต้องแก้ปัญหาอย่างไร?

เหตุการณ์อะไรก็เกิดขึ้นได้ ทะเบียนบ้านหายก็เช่นกัน เจ้าของบ้านหลายคนมารู้ตัวอีกทีก็หาทะเบียนบ้านไม่เจอแล้ว แต่ดันเป็นเอกสารสำคัญที่ต้องใช้ในชีวิตประจำวันแบบนี้ ต้องแจ้งความทันทีที่รู้ตัวหรือไม่ มีอะไรที่ควรทราบหรือเตรียมตัวบ้าง สาระอสังหา อธิบายความสำคัญของทะเบียนบ้าน สรุปแนวทางแก้ปัญหาเมื่อทะเบียนบ้านหาย เอกสาร สถานที่ ดำเนินเรื่องขอคัดทะเบียนบ้านเล่มใหม่

ทะเบียนบ้านคืออะไร?

ตามพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2534 ได้กำหนดเรื่องทะเบียนบ้านในมาตราที่ 34 ให้ทุกบ้านมีเลขประจำบ้าน บ้านหลังไหนที่ยังไม่มีเลขประจำบ้าน สามารถให้เจ้าบ้านแจ้งต่อนายทะเบียนผู้รับแจ้งเพื่อขอเลขประจำบ้านภายในระยะเวลา 15 วัน นับแต่วันสร้างบ้านเสร็จ แต่ถ้าหากมีเหตุผลจำเป็นเจ้าบ้านสามารถขอให้นายทะเบียนกำหนดเลขทะเบียนบ้านและออกทะเบียนบ้านชั่วคราวให้ก่อนที่บ้านจะสร้างเสร็จได้ (ระบุในทะเบียนบ้านชั่วคราวว่าอยู่ในระหว่างการก่อสร้าง)

การกำหนดเลขประจำบ้านให้แก่ผู้แจ้งซึ่งมีบ้านอยู่ในเขตจะแล้วเสร็จภายใน 7 วัน ส่วนนอกเขตกำหนดภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ได้รับคำขอ เมื่อได้รับเลขประจำบ้านแล้ว ให้เจ้าของบ้านนำไปติดไว้ในพื้นที่ที่มองเห็นได้จัดเชน โดยการกำหนดเลขประจำบ้านบ้านตามวรรค 3 และการจัดทำทะเบียนบ้านมาตรา 36 มีวัตถุประสงค์เพื่อความเป็นระเบียบเรียบร้อยและเพื่อคุ้มครองสิทธิพื้นฐานของประชาชน

ทะเบียนบ้านสำคัญต่อผู้อยู่อาศัยอย่างไร?

ทะเบียนบ้านเป็นเอกสารที่นายทะเบียนนออกให้บ้านทุกหลัง มีความสำคัญต่อผู้อยู่อาศัย สามารถระบุเลขประจำบ้าน (เลขที่บ้าน) ซึ่งบ่งบอกถึงการปลูกสร้างที่ได้รับอนุญาตให้ก่อสร้างตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมอาคาร หรือมีเอกสารสิทธิ์ในที่ดินที่ปลูกสร้างอาคาร นอกจากนี้ยังใช้เป็นอกสารสำคัญในการทำธุรกรรม เช่น สมัครเรียน สมัครงาน หรือดำเนินการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเงินการธนาคาร ดังนั้น เมื่อรู้ตัวว่าทะเบียนบ้านหายแล้วต้องไม่รอช้า รีบดำเนินการยื่นคำร้องขอออกทะเบียนบ้านใหม่ก่อนจะใช้ในยามคับขันหรือสถานการณ์ที่จำเป็นต้องใช้จริง ๆ

ทะเบียนบ้านหายต้องทำอย่างไร?

‘ทะเบียนบ้านหาย’ หรือ ‘ทะเบียนบ้านชำรุด’ ไม่ว่าจะเป็นกรณีไหนก็ตาม ไม่จำเป็นต้องแจ้งความใด ๆ กับเจ้าหน้าที่ตำรวจ เพียงเจ้าบ้านเตรียมเอกสารเพื่อยื่นคำร้องต่อนายทะเบียน ณ ท้องที่ ขอออกทะเบียนบ้านใหม่ ถือเป็นขั้นตอนที่เจ้าของบ้านสามารถดำเนินการด้วยตนเองเองหรือมอบอำนาจให้ผู้อื่นดำเนินการแทนได้ มีเอกสารที่ต้องใช้ดังต่อไปนี้

เอกสารที่ต้องใช้เพื่อขอทะเบียนบ้านใหม่

• บัตรประจำตัวประชาชนของเจ้าบ้าน
• หนังสือมอบอำนาจ (กรณีที่ส่งตัวแทนดำเนินเรื่อง)
• บัตรประจำตัวประชาชนของผู้รับมอบหมาย

หมายเหตุ : ค่าธรรมเนียมออกทะเบียนใหม่ฉบับละ 20 บาท

ทะเบียนบ้านหายแต่ไม่มีเจ้าบ้านต้องทำอย่างไร?

• กรณีที่ไม่มีเจ้าบ้าน (เจ้าบ้านเสียชีวิต) ผู้ที่เป็นเจ้าของบ้านสามารถเดินเรื่องขอทะเบียนบ้านใหม่แทนได้ โดยใช้เพียงบัตรประจำตัวชาชนของเจ้าของบ้านเท่านั้น
• กรณีที่บ้านยังไม่มีการโอนกรรมสิทธิ์ (ไม่มีเจ้าของบ้าน) ให้ผู้เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ในบ้านหลังนั้น ๆ ดำเนินการ โดยใช้เอกสารถือครองกรรมสิทธิ์พร้อมบัตรประจำตัวประชาชนยื่นขอออกทะเบียนบ้านใหม่ได้เลย หรือบางกรณีที่เจ้าของกรรมสิทธิ์ยังไม่บรรลุนิติภาวะ จำเป็นต้องพาผู้มีอำนาจปกครองดำเนินเอกสารพร้อมหลักฐานยืนยันเจ้าของกรรมสิทธิ์ด้วย

ทะเบียนบ้านหาย ยื่นคำร้องขอออกทะเบียนบ้านเล่มใหม่ได้ที่ไหน?

• กรุงเทพฯ สามารถดำเนินการขอทะเบียนบ้านเล่มใหม่ได้ที่ สำนักงานเขต (พื้นที่ที่เจ้าบ้านมีชื่ออยู่ตามทะเบียนบ้าน)
• ต่างจังหวัด สามารถดำเนินการขอทะเบียนบ้านเล่มใหม่ได้ที่ ที่ว่าการอำเภอ (พื้นที่ที่เจ้าบ้านมีชื่ออยู่ตามทะเบียนบ้าน)

เมื่อไหร่ที่รู้ตัวว่าทะเบียนบ้านหายก็สามารถเดินทางไปขอใหม่ที่สำนักงานเขตตามเวลาราชการได้ทันที และเพื่อความมั่นใจว่าไม่แจ้งความได้จริงไหม ให้เข้าใจในลักษณะที่ว่า ‘การทำธุรกรรมใด ๆ จำเป็นต้องแสดงบัตรประจำตัวประชาชนเพื่อยืนยันตัวตน’ แต่หากใครต้องการลงบันทึกประจำวันเพื่อความสบายใจก็สามารถทำได้ แต่หากต้องการจบปัญหาด้วยขั้นตอนง่าย ๆ ก็สามารถขอใหม่ได้เลย เพียงเท่านี้ก็มีเอกสารที่นำไปใช้ในการสมัครงาน สมัครเรียน ขอย้ายทะเบียนบ้านปลายทาง หรือทำทะเบียนบ้านดิจิทัลบนมือถือได้