ภาษีสรรพสามิตคือะไร จัดเก็บจากสินค้าและบริการประเภทใด ใครต้องจ่าย?
เรื่องภาษีเป็นหนึ่งในเรื่องที่น่าปวดหัวสำหรับใครหลายคน เพราะภาษีในชีวิตประจำวันมีหลายประเภทที่ต้องเจอ แต่อย่างไรหน้าที่ประชาชนคนไทยในฐานะผู้ทำธุรกิจก็ย่อมต้องเสียภาษีให้ถูกต้อง เพื่อทางรัฐบาลสามารถนำเงินส่วนนี้กลับมาหมุนเพื่อบริหาร และพัฒนาประเทศ ว่าแต่ภาษีสรรพสามิตคือการเสียภาษีของธุรกิจในลักษณะไหน ค้าขายสินค้าแบบใดที่ต้องเสียภาษีบ้าง พร้อมช่องทางชำระภาษีที่ถูกต้อง
ภาษีสรรพสามิต (Excise Tax) คืออะไร
ภาษีสรรพสามิต (Excise Tax) คือ ภาษีทางอ้อมชนิดชนิดหนึ่งที่จัดเก็บจากสินค้า และบริการบางประเภท ซึ่งมีเหตุผลสมควรต้องรับภาระภาษีสูงกว่าปกติ เช่น สินค้าที่บริโภคแล้วอาจก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพ – ศีลธรรมอันดี สินค้า และบริการที่มีลักษณะเป็นการฟุ่มเฟือย หรือสินค้าที่ได้รับผลประโยชน์เป็นพิเศษจากรัฐบาล สินค้าที่ก่อให้เกิดภาระของรัฐบาลในการที่จะต้องสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ เพื่อจะให้บริการผู้บริโภค สินค้าที่ก่อให้เกิดมลภาวะต่อสิ่งแวดล้อม
ใครมีหน้าที่เสียภาษีตาม พ.ร.บ.ภาษีสรรพสามิต พ.ศ. 2527 และ พ.ร.บ.พิกัดอัตราภาษีสรรพสามิต พ.ศ.2527
- ผู้ประกอบกิจการ สถานบริการ ผู้ที่เป็นเจ้าของธุรกิจได้มองเห็นโอกาสทำกำไรด้วยบริการดังนี้ ได้แก่ สถานบันเทิง, สถานบริการที่มีอาหาร สุรา น้ำชา เครื่องดื่มอื่น ๆ, สถานบริการสปา อาบ นวด อบตัว เป็นต้น
- ผู้ประกอบการอุตสาหกรรม เจ้าของธุรกิจได้มองเห็นโอกาสในการทำกำไรด้วยวิธีการผลิตสินค้าชนิดใหม่เสนอขายในตลาด กระบวนการผลิตใหม่ ๆ ที่มีประสิทธิภาพดีกว่า แสวงหาเงินทุน รวบรวมปัจจัยในการผลิต และการบริหารเพื่อการบรรลุวัตถุประสงค์
- ผู้นำเข้า ผู้ประกอบธุรกิจด้านการนำสินค้าจากต่างประเทศเข้ามาจำหน่ายภายในประเทศ และเป็นผู้รับผิดชอบในการชำระภาษี ต้องขอแจ้งชำระภาษีอากรต่อกรมศุลกากรภายใน 30 วัน นับตั้งแต่วันที่โอน หรือนำไปใช้ประโยชน์ในการอื่น
- ผู้อื่นตามที่กฎหมายกำหนด เช่น ผู้ดัดแปลงรถยนต์
หมายเหตุ : อัตราการเสียภาษีให้เสียภาษีตามมูลค่า หรือตามปริมาณ หรือทั้งตามมูลค่าและปริมาณ
สรรพสามิตเก็บภาษีสินค้า และบริการลักษณะใด?
- สินค้าและบริการที่ก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพ ศีลธรรมอันดี เช่น บุหรี่ สุรา เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด
- สินค้าและบริการที่มีลักษณะฟุ่มเฟือย เช่น ไวน์ สุราต่างประเทศ น้ำหอม เครื่องสำอาง กระเป๋าหนัง เข็มขัด เป็นต้น
- สินค้าและบริการ ที่ได้รับประโยชน์เป็นพิเศษจากกิจการของภาครัฐ
- สินค้าที่ก่อให้เกิดมลภาวะต่อสิ่งแวดล้อม เช่น ยานพาหนะต่าง ๆ
สินค้าและบริการที่ต้องจัดเก็บภาษีสรรพสามิตตาม พ.ร.บ.ภาษีสรรพสามิต ปี พ.ศ. 2560 ดังนี้
- น้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมัน
- เครื่องดื่ม
- เครื่องใช้ไฟฟ้า (เฉพาะเครื่องปรับอากาศ และโคมระย้าที่ทำจากแก้วเลดคริสตัล และแก้วคริสตัลอื่น ๆ)
- แบตเตอรี่
- แก้วคริสตัล และเครื่องแก้วอื่น ๆ
- รถยนต์ (รถยนต์นั่ง รถยนต์กระบะ รถยนต์โดยสารที่มีที่นั่งไม่เกิน 10 คน)
- รถจักรยานยนต์
- เรือยอชต์ และยานพาหนะทางน้ำที่ใช้เพื่อความสำราญ
- น้ำหอม หัวน้ำหอม และน้ำมันหอม
- พรม และสิ่งทอปูพื้นขนสัตว์
- หินอ่อน และหินแกรนิต (ยกเว้นภาษี)
- กิจการโทรคมนาคม และสลากกินแบ่งรับบาล (ยกเว้นภาษี)
- สถานบริการ สนามแข่งม้า สนามกอล์ฟ
- สถานอาบน้ำ หรืออบตัว
- สถานบันเทิงไนต์คลับ และดิสโก้เธค
- สุรา
- ยาสูบ
- ไพ่
ภาษีที่ได้รับการยกเว้นการเสียภาษี
- การยกเว้น – การคืนภาษี กรรีส่งออกนอกราชอาณาจักร (ม.100)
- กรณีเสียหายหรือเสื่อมคุณภาพ (ม.104) เช่น เครื่องดื่ม
- ของที่ได้รับยกเว้นอากร ตามภาค 4 กฎหมายว่าด้วยพิกัดอัตราศุลกากร (ม.99)
- กรณีบริจาค (ม.102) เป็นการสาธารณกุศล ผ่านส่วนราชการ องค์การสาธารณสุข (ยกเว้นน้ำมัน)
- กรณีจำหน่ายแก่ผู้ได้รับเอกสิทธิ์ (ม.102)
- น้ำมันเติมอากาศยาน หรือขนาดเกินกว่า 500 ตันกรอสส์ไปต่างประเทศ (ม.102)
- กรณีใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิต หรือใช้ในอุตสาหกรรม (ม.103) เช่น โซลเว้นท์
– สินค้านำเข้าที่ส่งกลับออกไป (ม.105)
– สินค้าส่งออก กรณีผลิตด้วยสินค้านำเข้าที่เสียภาษีแล้ว (ม.106) เช่น แก้วเลดคริสตัล
– กรณีเสียภาษีโดยไม่มีหนาที่ต้องเสีย หรือเสียเกิว่าที่ควรเสีย (ม.107)
สถานที่ยื่นแบบรายการภาษี และชำระภาษีสรรพสามิต
- กรณีโรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานบริการในเขตกรุงเทพฯ ยื่น ณ กรมสรรพสามิต
- กรณีโรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานบริการอยู่ในเขตจังหวัดอื่น ยื่น ณ สำนักงานกรมสรรพสามิต หรือสำนักงานสรรพสามิตอำเภอในพื้นที่ตั้งอยู่
- กรณีที่มีโรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานบริการหลายแห่ง ยื่นคำร้องต่ออธิบดีขอยื่นรวม ณ กรรมสรรพสามิต หรือสำนักงานสรรพสามิต แห่งใดแห่งหนึ่ง เมื่ออธิบดีเห็นสมควรจะอนุญาตให้
- กรณีสินค้านำเข้าจากต่างประเทศ ยื่นกรมศุลกากร หรือด่านศุลกากร หรือที่ซึ่งกรมศุลกากรกำหนดให้มีการผ่านพิธีศุลกากร สำหรับสินค้านำเข้า
เบี้ยปรับ และการอัตราการเพิ่มเงินเมื่อชำระภาษีสรรพสามิตล่าช้า?
- กรณีไม่ได้ยื่นแบบรายการภาษีภายในกำหนดระยะเวลา ไม่ว่าจะได้จดทะเบียนสรรพสามิตหรือไม่ ให้เสียเบี้ยปรับ 2 เท่าของเงินภาษี
- กรณียื่นแบบภาษีไว้แล้ว แต่เกิดข้อผิดพลาด ข้อมูลไม่ถูกต้อง ทำให้จำนวนภาษีที่ต้องเสียขาดไป เสียเบี้ยปรับอีก 1 เท่าของเงินภภาษีที่เสียขาดไป
สรรพสามิตนำเงินภาษีที่เรียกเก็บใช้ในด้านไหน?
- การทำนุบำรุงท้องถิ่นต่าง ๆ ด้านการสนับสนุนการศึกษาของเยาวชนภายในประเทศ เช่น โครงการเรียนฟรี 15 ปี
- รักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ สนับสนุนให้เกิดการขยายตัว และพัฒนาเศรษฐกิจ เช่น การลดภาษีนิติบุคคลให้เหลือ 10% เพื่อเป็นการส่งเสริมการลงทุน พร้อมทั้งเป็นการส่งเสริมการค้าไปในตัว
- พัฒนาสถานบริการด้านสาธาณสุขให้คลอบคลุม ให้ประชาชนสามารถเข้าถึงได้ง่าย
- พัฒนาบริหารประเทศเพื่อให้ชีวิต ความเป็นอยู่ของประชาชนดีขึ้น (ด้านสังคมสงเคราะห์)
สถิติรายได้กรมสรรพสามิตรวมทุกประเภท ปี พ.ศ. 2565
โดยปกติต้องชำระภาษีสรรพสามิตก่อนนำสินค้าออกจากโรงงานอุตสาหกรรม หรือคลัง แต่ก็ยังสามารถขอขยายเวลาชำระภาษีได้ คือ ภายในวันที่ 15 ของเดือนถัดไป จากเดือนที่นำสินค้าออกจากคลัง ผู้ประกอบการ นำเข้าสินค้า สามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.excise.go.th ติดต่อสายด่วนของหน่วยงาน 1713 และสามารถติดตามบทความอื่น ๆ เกี่ยวกับภาษีน่ารู้ ที่นี่